ΤΡΟΠΟΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ
1. Δίνονται στους/στις μαθητές/-τριες σε φωτοαντίγραφο απόσπασμα κειμένου, διδαγμένου από το πρωτότυπο, δώδεκα έως είκοσι (12-20) στίχων, με νοηματική συνοχή, και παράλληλο κείμενο στη Νέα Ελληνική, διδαγμένο ή αδίδακτο, από την αρχαία ή νεότερη ελληνική γραμματεία.
Οι μαθητές/-τριες καλούνται:
i) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση κατανόησης με την οποία ζητείται να αποκωδικοποιήσουν σημεία του κειμένου και να αντλήσουν βασικές πληροφορίες που εντοπίζονται στο κείμενο. Η ερώτηση μπορεί να διαιρείται σε δύο υποερωτήματα με τη μορφή ερωτήσεων ανοικτού ή κλειστού τύπου (σωστό ή λάθος, πολλαπλών επιλογών, αντιστοίχισης, συμπλήρωσης κενών κ.λπ.)
ii) να απαντήσουν σε δύο (2) ερωτήσεις ερμηνευτικές (2Χ10):
Η πρώτη αναφέρεται σε ιδέες/αξίες/προβλήματα, σε στάσεις/ήθος/χαρακτήρα των προσώπων, στο ιστορικό/κοινωνικό/πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής του έργου, στη δομή/σύνθεση του κειμένου, σε υφολογικά/αισθητικά θέματα, με βάση το διδαγμένο από το πρωτότυπο κείμενο.
Η δεύτερη αναφέρεται στο παράλληλο κείμενο σε συσχετισμό με το παραπάνω εξεταζόμενο πρωτότυπο απόσπασμα.
iii) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση ανοικτού ή κλειστού τύπου που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος στο οποίο ανήκει το κείμενο, στον συγγραφέα ή στο έργο του.
iv) να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική (σύνδεση λέξεων αρχαίας και νέας, διατήρηση ή αλλαγή της σημασίας τους, οικογένειες ομόρριζων λέξεων, απλών ή σύνθετων, συνώνυμα, αντώνυμα).
2. Δίνεται, επίσης, αδίδακτο πεζό κείμενο αττικής διαλέκτου 12-20 στίχων στερεότυπης έκδοσης με νοηματική συνοχή. Στο αδίδακτο κείμενο προτάσσεται σύντομο σχετικό εισαγωγικό σημείωμα, μέσω του οποίου δίνονται εξωκειμενικές πληροφορίες απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου.
Οι μαθητές/-τριες καλούνται:
i. να μεταφράσουν στα νέα ελληνικά μέρος του κειμένου από τέσσερις έως έξι στίχους.
ii. να απαντήσουν σε μια ερώτηση κατανόησης που αναφέρεται στον νοηματικό άξονα του κειμένου.
iii. να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση γραμματικής, η οποία μπορεί να αναλύεται σε δύο υποερωτήματα.
iv. να απαντήσουν σε μία (1) ερώτηση συντακτικού (π.χ. αναγνώριση λέξεων/φράσεων/προτάσεων/άλλων δομικών στοιχείων του κειμένου, μετασχηματισμός μέρους του κειμένου ως προς τη δομολειτουργική του διάσταση), η οποία μπορεί να επιμερίζεται σε δύο υποερωτήματα.
3. Κάθε ζητούμενη ερώτηση-δραστηριότητα που τίθεται για το διδαγμένο ή το παράλληλο ή το αδίδακτο κείμενο βαθμολογείται με δέκα (10) μονάδες της εκατοντάβαθμης κλίμακας. Η μετάφραση του αδίδακτου κειμένου βαθμολογείται με είκοσι (20) μονάδες. Για την εξέταση των παραπάνω θεμάτων, τόσο στο διδαγμένο όσο και στο αδίδακτο κείμενο, κρίνεται σκόπιμο να αξιοποιείται ποικιλία τύπων ασκήσεων/ερωτήσεων.
Τα τρία κείμενα (διδαγμένο, παράλληλο, αδίδακτο) και οι ζητούμενες ερωτήσεις- δραστηριότητες 1i και 1iv, καθώς και οι 2i και 2iv που τα ακολουθούν, λαμβάνονται με κλήρωση από την Τράπεζα Θεμάτων, ενώ οι υπόλοιπες ερωτήσεις-δραστηριότητες ορίζονται από τους/τις διδάσκοντες/-ουσες το μάθημα.
ΥΛΗ
α) Εισαγωγή:
1. Η ρητορική στην Αρχαία Ελλάδα:
Α΄. Η φυσική ρητορεία
Β΄. Η γέννηση της συστηματικής ρητορείας
Γ΄. Ρητορεία και σοφιστική
Ε΄. Τα είδη του αττικού ρητορικού λόγου
ΣΤ΄. Τα μέρη του ρητορικού λόγου
2. Ο Βίος του Λυσία - Tο έργο του Λυσία - Η αξία του έργου.
3. Λυσίου Ὑπέρ Μαντιθέου. Εισαγωγή.
β) Κείμενο: Λυσία Ὑπέρ Μαντιθέου
1-3:
Μετάφραση
Λεξιλογικά Σχόλια
Πραγματολογικά Σχόλια
4-8:
Μετάφραση
Λεξιλογικά Σχόλια
Πραγματολογικά Σχόλια
9-13:
Μετάφραση
Λεξιλογικά Σχόλια
Πραγματολογικά Σχόλια
14-17:
Εκτός
18-19:
Μετάφραση
Λεξιλογικά Σχόλια
Πραγματολογικά Σχόλια
20-21:
Μετάφραση
Λεξιλογικά Σχόλια
Πραγματολογικά Σχόλια